De warmtepomp - Veel lawaai over geluid

Het geluid van de warmtepomp: De feiten op een rij.

De (hybride) warmtepomp is veel in het nieuws. Een veel gemaakte keuze bij het verduurzamen van nederlandse woningen. Tegelijkertijd verschijnen er in de media ook allerlei berichten over het geluidsniveau ervan. Hoeveel geluid maakt een warmtepomp nu echt en waar dien je bij de installatie rekening mee te houden?

Hoe ontstaat het geluid van een warmtepomp?

Iedere warmtepomp maakt geluid. Over het algemeen geldt dat geluid door iedereen anders wordt ervaren. Wat voor de een ervaren wordt als ‘veel’ wordt door de ander niet eens opgemerkt. Door het geluid dat deze warmtepompen maken, worden er per 1 april 2022 extra eisen gesteld aan de kwaliteit en plaatsing.

Warmtepompen kunnen een zogeheten 'tonaal geluid maken, dat klinkt als fluiten en brommen. De intensiteit van dit geluid is afhankelijk van de buitenluchttemperatuur in combinatie met de benodigde CV-water aanvoertemperatuur bij het gevraagde thermische vermogen.

TRILLINGEN VAN DELUCHT
Geluid kenmerkt zich door trillingen van de lucht, de lucht brengt het geluid verder en transporteert het steeds verder. Hierbij wordt steeds meer lucht (grote luchtmassa) aangezet te trillen waarbij steeds meer trillingsenergie verloren gaat, met als gevolg dat het geluid dempt en steeds minder hoorbaar wordt. Dus hoe meer lucht aangezet wordt tot trillen hoe eerder het vermogen dempt en het geluid uitsterft.

OPSTELPLAATS
De opstellingsplaats van de warmtepomp is dan ook een belangrijk punt om in gedachten te houden. Oftewel: wanneer de warmtepomp is geplaatst in een hoek met wanden of onder een dak, maakt het meer geluid dan een warmtepomp geplaatst op enkel een wand met vrije ruimte eromheen óf vrij opgesteld met geen wanden erom heen. In het laatste geval kan het gemakkelijkst heel veel lucht in trilling worden gebracht en sterft het geluid het snelst uit.

Afhankelijk van de mate waarin een lucht/water warmtepomp buitenunit is ingesloten van wanden is de geluidsdruk meer of minder. De buitenunit kan dus het beste op een vlakke, stabiele ondergrond worden geplaatst om trillingsenergie direct bij de voet af te vangen.

Geluidsbeperkende maatregelen warmtepomp

Warmtepompen moeten zijn voorzien van een CE-label, dat onder andere het geluidsvermogen van de warmtepomp vermeldt. Ook dient er rekening worden gehouden met de nieuwe geluidseisen voor de buitenunits van warmtepompen volgens het vernieuwde Bouwbesluit die per 1 april 2022 zijn ingegaan. Met het nieuwe Bouwbesluit is de consument beter beschermd tegen het geluid dat warmtepompen maken.

Geluidseis toegelicht

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen dag en nacht. De nieuwe geluidseis van warmtepompinstallaties is aangescherpt naar maximaal 40dB op de perceelgrens gedurende de nacht (19.00-07.00 uur). Dat is een flinke aanscherping van de regels, want tot voor kort mochten kleinere installaties tot 6 kW nog 65 dB(a) produceren en grotere installaties tot 12kW 70 dB(A). Overdag mag de buitenunit van de warmtepomp maximaal 45 dB(a) produceren op de erfgrens.

Het geluid van de ATAG Energion M in diverse woontypen

Roy Janssen, Manager PM bij ATAG:“Het zoeken naar de juiste plek voor de opstelplaats van de buitenunit is vaak een compromis. Daarbij is het belangrijk dat de lucht vrij kan stromen. Daarnaast moet gekeken worden naar de woning. Waar zitten de ramen? En hoe zit het met de buren? Allemaal nodig om de optimale plek te vinden.”

Waar plaats je de buitenunit?

Voor de verschillende woningtypen zijn specieke plaatsingsadviezen. Hieronder vind je voor de meest voorkomende woningtypen in Nederland het bijbehorende advies.

Appartementen met een plat dak
De ATAG Energion 40/50/ en 80T buitenunits zijn goed te plaatsen op 2 meter van de dakrand. Daarmee wordt voldaan aan de gestelde geluidseisen.

Vrijstaande woning
Voor vrijstaande woningen op grotere kavels, geldt dat het altijd mogelijk is een ATAG Energion M buitenunit te installeren. Bij plaatsing op een bijgebouw kan de buitenunit op 2 meter van de dakrand worden toegepast. Ook is een ATAG prefab schoorsteen/dakkap een optie.

Twee-onder-een-kap
Houd bij twee-onder-een-kapwoningen rekening met de aangrenzende woningen. Op de begane grond voldoe je aan de geluidseis met een afscherming in bijv. een U-vorm, waarbij de buitenunit aan drie kanten afgeschermd wordt. Ook kan je kiezen voor de ATAG prefab schoorsteen/dakkap.

Tussenwoning
Bij tussenwoningen kan altijd worden gekozen voor de prefab schoorsteen/dakkap. Plaats bij een buitenunit op de begane grond een geluidsscherm in een U-vorm Bij bijgebouwen moet je de afstand van 2 meter vanaf de dakrand aanhouden.
tekst

De genomen maatregelen tegen teveel geluid

Bij de ontwikkeling van de ATAG Energion warmtepomp is veel aandacht besteed aan het zoveel mogelijk wegnemen van geluid.

Het geluidsniveau van de ATAG Energion M serie is te vergelijken met geluid dat je hoort in een stille straat, een koelkast,die aanslaat of een auto die langsrijdt. Vergelijkbaar met een zacht spelende radio (40 dB) en een normaal gesprek (60 dB). Het geluid valt hierdoor meestal weg in de omgevingsgeluiden.

De Energion buitenunits hebben een stille werking, dankzij het speciaal gevormde - geluid reducerende - ventilatorblad. Daarnaast vermindert de compressor belangrijke trillingen. Hoe? De compressor draait in zgn. ‘tegenfase’. Dit betekent dat geluidspieken en –trillingen worden afgevlakt.

Bovendien is het mogelijk de warmtepomp in een zelf te bepalen tijdsblok zo in te stellen dat de warmtepomp 3 dB(a) stiller is. Deze vermindering - Silence Mode - wordt ervaren als een halvering van het geluid.

Meer over ATAG Energion M warmtepompen

Is er verschil in 'winter- en zomergeluid'?

Het geluid van de warmtepomp is afhankelijk van de buitentemperatuur. In de winter kan het voorkomen dat de warmtepomp meer geluid maakt. Dit heeft ermee te maken dat wanneer het buiten erg koud is, de warmtepomp meer arbeid moet leveren. Hierbij moeten de bewegende onderdelen (ventilator, compressor) harder werken dan normaal, waardoor meer geluid hoorbaar is. Bij een relatief warme dag - al vanaf 5 graden C- is dit niet het geval. Bij de genoemde hoge temperaturen is er duidelijk sprake van minder hoorbaar geluid.

Afhankelijk van de verschillende weersomstandigheden ontstaan dus andere geluidswaarden, die vaak niet te simuleren zijn. Zo levert een geluidstest in juni andere resultaten op dan een geluidstest in december.

Volg een producttraining ATAG Energion M

Wil je meer weten over geluid en/of andere warmtepompgerelateerde onderwerpen? De producttrainingaining geeft je een goed inzicht in de te maken keuze voor de juiste toepassing van de ATAG Energion M warmtepomp. Zowel de hybride als de all- electric variant komt aan bod.

Schrijf je in