Vermogen van een warmtepomp: hoeveel kW is nodig?

Het benodigde vermogen van een warmtepomp -uitgedrukt in kilowatt (kW)- is een essentieel gegeven voor een optimaal rendement: bij een te grote warmtepomp betaalt de huiseigenaar te veel en een te kleine warmtepomp voldoet niet aan de benodigde warmte op koude dagen. Maar hoe selecteer je de juiste warmtepomp voor een woning?

De benodigde capaciteit van een warmtepomp hangt af van verschillende factoren, zoals de grootte van de woning, de isolatiewaarde en het gewenste comfortniveau. In dit artikel we de basisprincipes uit om te bepalen hoeveel kW een warmtepomp nodig heeft:

De juiste warmtepompen selecteren? Wij helpen je!

Maak gebruik van onze WarmtePompConfigurator voor pasklaar productadvies óf word ATAG GreenDealer! Dan profiteer je van optimale ondersteuning bij het verkopen, installeren en onderhouden van (hybride) warmtepompen.
 

Meer over de Configurator

Meer over ATAG GreenDealer

Wat gebeurt er bij te weinig of te veel vermogen?

Als installateur aan jou de taak om de warmtepomp nauwkeurig af te stemmen op de verwarmingsbehoeften van een woning. Doe je dat niet, dan ervaart de huiseigenaar nadelige gevolgen voor de efficiëntie, het comfort en de levensduur:

Warmtepompen met een te klein vermogen

Een all-electric warmtepomp met te weinig vermogen heeft moeite om de gewenste temperatuur in huis te handhaven, vooral tijdens koude periodes.
 
Het gevolg:

  • Onvoldoende verwarming: De warmtepomp verwarmt de woning onvoldoende, waardoor een onaangenaam binnenklimaat ontstaat.
  • Hoger energieverbruik: De warmtepomp draait voortdurend om de gewenste temperatuur te bereiken, waardoor het energieverbruik toeneemt. Dit resulteert in hogere energiekosten.
  • Verminderde levensduur: De warmtepomp werkt harder en draait langere periodes. Dit verkort de levensduur van het systeem vanwege versnelde slijtage.
  • Lagere efficiëntie: De warmtepomp functioneert mogelijk buiten zijn optimale bereik. Dit verlaagt de efficiëntie en heeft negatieve invloed op de COP (Coefficient of Performance).

En hoe zit het met een hybride opstelling?

Een hybride warmtepomp (in combinatie met een CV-ketel) levert een gasbesparing op van zo’n 80%. Dat maakt deze opstelling aantrekkelijk voor bestaande woningen.
 
De keuze in het benodigde vermogen voor een hybride warmtepomp is anders dan voor een all-electric opstelling:
 
Heb je bijvoorbeeld 10 kW nodig om de volledige woning te verwarmen? Dan is de helft, dus 5 kW, voor 95% voldoende bij een hybride opstelling. Op hele koude winterdagen springt de CV-ketel bij voor de laatste 5%.
 
Een hybride opstelling -met minder vermogen- is goedkoper in aanschaf én bespaart alsnog veel op gas.

Warmtepompen met een te groot vermogen

Ook een warmtepomp met een te groot vermogen veroorzaakt problemen:

  • Korte cycli: Een overgedimensioneerde warmtepomp warmt de woning snel op en schakelt snel uit. Dit in- en uitschakelen gebeurt frequent en veroorzaakt korte cycli.
  • Verhoogd energieverbruik: Korte cycli verminderen de efficiëntie van de warmtepomp en verhogen het energieverbruik. De warmtepomp start immers bij elke inschakeling opnieuw op en dit kost meer energie.
  • Verwachting van snellere slijtage: Door de verhoogde frequente in- en uitschakelingen versnelt mogelijk de slijtage van de onderdelen. Dus ook een te groot vermogen verkort de levensduur van een warmtepomp.
  • Ongelijkmatige verwarming: Snelle temperatuurwisselingen leiden tot een ongelijkmatige verwarming van de woning en daarmee tot een minder fijn wooncomfort. Om dit te voorkomen, adviseren wij om het afgiftesysteem -net zoals de warmtepomp- in te regelen voor de specifieke woonsituatie.


Je kiest de juiste capaciteit aan de hand van een nauwkeurige berekening van de verwarmingsbehoeften van de woning. Bij deze berekening houd je rekening met meerdere factoren zoals de grootte van de woning, de isolatiewaarde, het klimaat en het gebruikspatroon van de bewoners.
 
Tip! Wil je zeker zijn van je advies? Maak dan gebruik van onze WarmtePompConfigurator, waarbij je in enkele stappen pasklaar advies van ons ontvangt. Zo weet je welke warmtepomp het beste past in de opgegeven situatie

Maak onderscheid tussen het verbruikte en geleverde vermogen

Voor wie dieper ingaan op de berekening, maken we allereerst onderscheid tussen het verbruikte vermogen en het geleverde vermogen:

  • Verbruikt vermogen: de hoeveelheid elektriciteit die de warmtepomp verbruikt.
  • Geleverd vermogen: de hoeveelheid warmte die de warmtepomp levert.
 
De verhouding tussen deze twee drukken we uit in de COP (Coefficient of Performance). Een hogere COP betekent een efficiëntere warmtepomp. Daarom is het belangrijk om zowel de verbruikte elektriciteit als het geleverd vermogen mee te nemen bij de keuze van een warmtepomp.

Bereken de nodige hoeveelheid vermogen (kW)

Goed om te weten: in Nederland houden we -bij deze berekening- rekening met een buitentemperatuur van -10ºC (zoals opgenomen in het Bouwbesluit).

Belangrijke factoren voor de berekening

De benodigde hoeveelheid warmte (in kW) -om de woning comfortabel te verwarmen- bepaal je aan de hand van de 2 factoren:

  • Woonoppervlakte: Hoe groter de woning, hoe meer warmte er nodig is.
  • Isolatieniveau: Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte. Dit verlaagt de benodigde capaciteit van de warmtepomp.
  • Warmteverliesberekening: Bij een bestaande woning adviseren we om het warmteverlies te berekenen. Zo weet je zeker dat een warmtepomp over voldoende vermogen beschikt om de hele woning bij -10°C op temperatuur te houden. Maak je geen warmteverliesberekening? Dan is het gebruikelijk om te rekenen met het gasverbruik van de afgelopen 3 jaar. Dit is gebaseerd op het huidige gebruikspatroon. Bij verkoop van de woning kan dit veranderen, waardoor de warmtepomp in de toekomst toch onvoldoende vermogen heeft.

Daarnaast houd je rekening met…

  • Bouwjaar en type woning: Oudere woningen zijn doorgaans slechter geïsoleerd dan nieuwe woningen.
  • Aantal en type ramen: Grote ramen en enkel glas verhogen het warmteverlies.
  • Locatie en klimaat: De buitentemperatuur en de aanwezigheid van wind beïnvloeden de warmtebehoefte.
  • Gewenste binnentemperatuur: Hogere binnentemperaturen vereisen meer verwarmingsvermogen.

Het warmteverliesberekening van de woning

Gaat het om een nieuwbouwwoning? Dan zijn alle details bekend en bereken je snel de benodigde capaciteit voor de woning.

Betreft het een oudere woning, waarvan de details niet bekend zijn? Gebruik dan een warmteverliesberekening om te bepalen hoeveel warmte de woning verliest. Dit doe je door de transmissie- en ventilatieverliezen te berekenen.

Transmissieverliezen treden op door muren, vloeren, plafonds, ramen en deuren.

De formule is: Qt = U x A x ΔT

  • Qt = warmteverlies door transmissie (W)
  • U = warmtedoorgangscoëfficiënt (W/m²K) van het bouwdeel
  • A = oppervlakte van het bouwdeel (m²)
  • ΔT = temperatuurverschil tussen binnen en buiten (K)

Ventilatieverliezen treden op door luchtverversing.

De formule is: Qv = 0.33 × n × V × ΔT

  • Qv = warmteverlies door ventilatie (W)
  • n = ventilatievoud (aantal luchtwisselingen per uur)
  • V = volume van de te verwarmen ruimte (m³)
  • ΔT = temperatuurverschil tussen binnen en buiten (K)

Ontdek welke warmtepomp je nodig hebt met onze WarmtePompConfigurator

Onze online keuzehulp biedt direct vakkundig advies over welke warmtepomp het beste past in de opgegeven situatie. Hierbij houden we rekening met de uitslagen van de warmteverliesberekening.
 
Ontdek het zelf:

Naar de WarmtePompConfigurator

Warmtepomp kiezen op basis van berekening

Zodra de benodigde capaciteit bekend is, selecteer je het juiste type warmtepomp – passend bij de specifieke behoeften van de woning: 

Hybride / all-electric ready warmtepompen

Hybride warmtepompen, ook wel all-electric ready genoemd, combineren een warmtepomp met een traditioneel verwarmingssysteem, zoals een CV-ketel. Dit systeem schakelt automatisch tussen de warmtepomp en de CV-ketel op basis van de buitentemperatuur en de verwarmingsbehoefte van de woning.

Hierdoor profiteert de huiseigenaar de volgende voordelen:

  • Tijdens milde weersomstandigheden voldoet de warmtepomp aan de volledige verwarmingsbehoefte tegen lagere energiekosten.
  • Bij extreme kou neemt de CV-ketel het over, zodat de woning altijd een comfortabel leefklimaat biedt.
  • Een hybride systeem is doorgaans goedkoper in aanschaf dan een volledig elektrisch systeem.

Een hybride warmtepomp is geschikt voor woningen met een bestaande CV-ketel die nog in goede staat is en woningen met een matige isolatie waar volledige elektrificatie te kostbaar is.

Onlangs publiceerden we een gids met alle stappen om een hybride warmtepomp te installeren.

All-electric warmtepompen

All-electric warmtepompen zijn volledig elektrische systemen. Deze systemen zijn ideaal voor (nieuwbouw)woningen met zeer hoge isolatiewaarden en lage warmtebehoeften.

Een elektrische warmtepomp biedt…

  • Volledige onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen, waardoor de huiseigenaar bijdraagt aan een lagere CO2-uitstoot.
  • Eenvoud, met één systeem voor zowel verwarming als koeling.
  • Lage operationele kosten (geen kosten voor gas of olie, maar alleen voor elektriciteit).

Dit systeem is vooral geschikt voor nieuwbouwwoningen met een hoog isolatieniveau en huizen die volledig energieneutraal willen zijn.

Aansluitcapaciteit van een meterkast (bij renovatie)

Bij de installatie van een warmtepomp is het belangrijk om te controleren of de meterkast geschikt is voor een hybride of all-electric warmtepomp.

  • Bij een all-electric opstelling is een driefasen aansluiting nodig
  • Bij sommige hybride warmtepompen is dit niet het geval

Tip! Bij het plaatsen van een warmtepomp is het altijd verstandig om te controleren of de meterkast ook voldoende voorbereid is op volgende verduurzamingsstappen, zoals bijvoorbeeld zonnepanelen, een inductiekookplaat of een laadpaal.

Warmtepompen selecteren? Word ATAG GreenDealer

Als ATAG GreenDealer profiteer je namelijk van optimale ondersteuning bij het verkopen en installeren van (hybride) warmtepompen. Je ontvangt ondersteuning voor, tijdens en na installatie.
 
Meer weten? Ontdek hoe wij samen toewerken naar een duurzame toekomst.

Meer over ATAG GreenDealer