Van verwarmen met naar verwarmen zonder aardgas

Decennialang verwarmen Nederlanders hun huizen met aardgas. Hieraan ten grondslag ligt onder andere een zeer kwalitatief gasnetwerk, waarin tientallen jaren is geïnvesteerd. Maar vanwege klimaatverandering maakt aardgas langzaamaan plaats voor alternatieve en andere vormen van duurzame energie. Welke rol krijgt aardgas in deze energietransitie en hoe zetten wij deze energiedrager optimaal in om woningen te verduurzamen?

De doelstelling van de Rijksoverheid is om de CO₂-uitstoot volledig terug te dringen in 2050. In kleine stappen werken wij gezamenlijk toe naar dat doel: zo wordt alle nieuwbouw sinds 2018 niet meer standaard aangesloten op het gasnetwerk en moeten alle gemeenten uiterlijk in 2021 concrete plannen hebben om af te schakelen van gas.

De rol van aardgas in deze energietransitie en hoe deze energiedrager optimaal ingezet wordt om woningen te verduurzamen, leest u hier:

Terug in de tijd: de duurzame revolutie van de CV-ketel
Van aardgas naar duurzaam gas en elektrisch verwarmen
Manieren om aardgas duurzaam in te zetten

Werkt u aan een nieuwbouwproject en heeft u advies op maat nodig voor alternatieve verwarmingssystemen zónder gas? Vraag dan vrijblijvend advies aan bij onze specialisten.

Vrijblijvend advies aanvragen

Terug in de tijd…

De CV-ketel is een typisch Nederlands concept, die continu innoveerde naarmate de energiebehoefte veranderde. Nu vinden nog steeds (kleine) innovaties plaats om de CV-ketel nóg energiezuiniger te maken. De focus verschuift hierbij van het verminderen van energieverbruik naar het verbeteren van het rendement op warm tapwater. Woningen zijn immers steeds beter geïsoleerd en de behoefte aan meer warm water neemt steeds toe (met de installatie van regendouches).

De oplossing hiervoor is nog steeds de hoogrendementsketel (HR), die waterdamp condenseerde uit rookgassen, een positief effect had op energierekeningen en inmiddels bij zo’n 8 miljoen huishoudens te vinden is.

Met de plannen om in 2050 volledig energieneutraal te zijn, wacht Nederland een enorme opgave om vooral de bestaande woningvoorraad naar een hoger niveau te tillen. Dat brengt ons op een interessant punt, want er zijn diverse routes om de energietransitie te realiseren.

Duurzaam gas

Aardgas wordt vervangen door een duurzaam, hernieuwbaar gas zoals waterstof. Echter is de overgang naar waterstof gaat is een stuk groter. Zo zijn niet alle bestaande leidingen geschikt voor waterstofgas en is het onduidelijk of wij over voldoende groene waterstof beschikken om alle Nederlandse huishoudens van warmte te voorzien.

Restwarmte uit warmtenetten

In de huidige situatie verwarmt restwarmte -afkomstig uit diverse warmtenetten en biomassa- complete wijken in de vorm van stadsverwarming.

Een warmtenet distribueert restwarmte naar een plek waar er vraag naar is. Deze is veelal afkomstig van elektriciteitscentrales, industrie, datacenters, landbouw of afvalverbranding. Maar deze komt ook voort uit biomassa (zoals houtsnippers). Een andere mogelijkheid is om gebruik te maken van aquathermie. Dit is warmte uit oppervlakte- of afvalwater.

Maar ook bij deze oplossing speelt de beschikbaarheid een rol. Dan hebben we het nog niet eens over de duurzaamheid van de bron zelf… Deze dienen immers ook CO₂-neutraal te zijn in 2050.

Aardgasloos verwarmen met een all-electric oplossing

All-electric woningen gebruiken enkel elektriciteit om ruimtes en water te verwarmen en zodoende een gezond binnenklimaat te realiseren voor bewoners. Ook wordt elektriciteit gebruikt voor warm water en koken.

Alle benodigde elektriciteit wordt zoveel mogelijk opgewekt op milieuvriendelijke manieren. Denk bijvoorbeeld aan zonne-energie, windenergie of warmteterugwinning. Daarnaast worden deze huizen gekenmerkt door:

een zeer goede isolatie om de energiebehoefte te minimaliseren
optimaal gebruik van de zon, wind en warmte
een goede luchtdichtheid
een duurzaam verwarmingssysteem (zoals een warmtepomp, balansventilatie of een combinatie hiervan)

All-electric is geen ondenkbaar concept, maar wél een uitdaging: is ons huidige elektriciteitsnetwerk sterk genoeg om alle Nederlandse huishoudens van de benodigde energie te voorzien?

Manieren om aardgas nú duurzaam in te zetten

Hoewel bovenstaande oplossingen niet gek klinken voor de nabije toekomst, zijn ze nú nog niet geschikt om toe te passen op grote schaal. Gelukkig zijn er óók andere laagdrempeliger oplossingen beschikbaar die vooralsnog een grote bijdrage leveren in de CO₂-reductie en energiebesparing.

1. Hergebruiken van restwarmte met een rookgaskoeler

Een manier is om restwarmte te hergebruiken met een rookgaskoeler, een tweede warmtewisselaar die wordt toegepast op reguliere CV-ketels.

Deze oplossing resulteert direct in een besparing van het gasverbruik. Elk bespaarde kuub gas levert bijna 2 kilogram minder CO₂-uitstoot op. Daarnaast ervaart u diverse andere voordelen, want u past een product toe…

dat geen kinderziektes heeft,
waar bewoners bekend mee zijn,
waarover u geen discussies hoeft te voeren over het geluidsniveau,
en die geen ingrijpende wijzigingen nodig heeft aan de energie-infrastructuur van de woning.

Meer over de rookgaskoeler

2. Duurzaam verwarmen met de kracht van de zon

De zon is een onuitputtelijk bron van licht, warmte en comfort. Zonnestralen verwarmen uw nieuwbouwproject of woningbestand op een duurzame manier, ook op bewolkte dagen. Een zonlichtsysteem verwarmt het water en bestaat uit een zonnecollector, een voorraadvat en een CV-ketel. De CV-ketel ondersteunt bij weinig zonlicht en wanneer er toch warm water nodig is.

3. Hybride verwarmen van woningen

Een andere manier is om woningen hybride te verwarmen. Bij deze oplossing werkt een warmtepomp nauw samen met een CV-ketel om een woning van warmte te voorzien. De warmtepomp werkt op elektriciteit en verbruikt geen fossiele brandstof, waardoor de CO₂-uitstoot direct wordt verlaagd met zo’n 50%. De cv-ketel springt pas bij wanneer nodig, bijvoorbeeld wanneer het buiten te koud is om voldoende warmte te leveren.

Meer over hybride verwarmen

Vraag persoonlijk advies aan voor uw project

Meer weten over de alternatieve verwarmingssystemen en benieuwd welk systeem het meest geschikt is voor uw bouwproject? Onze specialisten staan u graag te woord. Neem contact met ons op voor vrijblijvend advies.