All-electric verwarmen van woningen

Het all-electric verwarmen van woningen is niets nieuws: nieuwe wijken zijn sinds 2018 al niet meer aangesloten op aardgas. In plaats daarvan worden woningen uitgerust met alternatieve verwarmingssystemen zoals de warmtepomp. Maar wat houdt all-electric precies in, welke systemen zijn volledig elektrisch en wat zijn de gevolgen van deze ontwikkelingen?

Nederland stevent af op een volledig gasloze samenleving. In 2050 dienen álle huishoudens immers klimaatneutraal te zijn en van duurzame energiebronnen gebruik te maken, zoals zelfopgewekte elektriciteit.
 
Een all-electric bouwconcept is daarom een interessante en alternatieve manier om woningen van warmte te voorzien. Maar wat houdt het exact in? Om u een beter beeld te geven, staan wij stil bij de volgende punten:

Werkt u aan een nieuwbouwproject en wilt u weten welke mogelijkheden voor uw project het meest geschikt zijn? Onze adviseurs kijken graag met u mee. Neem vrijblijvend contact op voor een gesprek waarin uw projecten worden besproken. 

  Vrijblijvend advies aanvragen

Wat is een all-electric woning?

All-electric woningen zijn niet aangesloten op het aardgasnetwerk en dus niet uitgerust met traditionele verwarmingssystemen zoals CV-ketels. Ze gebruiken enkel elektriciteit om ruimtes en water te verwarmen en zodoende een gezond binnenklimaat te realiseren voor bewoners. Ook wordt elektriciteit gebruikt voor warm water en koken. Om de energiebehoefte minimaal te houden, zijn deze huizen gebouwd met maximaal isolerende eigenschappen. Denk aan een vrijstaande woninn, twee-onder-kap-woning of een rijtjeswoning.
 
Alle benodigde elektriciteit wordt zoveel mogelijk opgewekt op milieuvriendelijke manieren. Denk bijvoorbeeld aan zonne-energie, windenergie of warmteterugwinning. Daarnaast worden deze huizen gekenmerkt door:

  • een zeer goede isolatie
  • optimaal gebruik van de zon, wind en warmte
  • een goede luchtdichtheid
  • een duurzaam verwarmingssysteem (zoals een warmtepomp, balansventilatie of een combinatie hiervan)

Ervaring uit de praktijk

Bekijk hier het verhaal aardbevingsbestendig en duurzaam wonen in Ten Boer: een vernieuwbouwproject van 24 aardbevingsbestendige woningen, die de stap maken van verwarmen met aardgas naar all-electric.

Elektrische verwarmingssystemen voor woningen

Bij de bouw of renovatie van een huis heeft men keuze uit diverse elektrische verwarmingssystemen om het all-electric bouwconcept te realiseren:

1. All-electric warmtepomp

Een all-electric warmtepomp haalt warmte uit de lucht en zet deze om in energie. De pomp bevat koudemiddel, een vloeistof die kookt op lage temperaturen. In de compressor wordt het koudemiddel samengeperst en nóg heter gemaakt, waarna de condensor de benodigde warmte afgeeft om een huis te verwarmen. In de geïntegreerde boiler wordt het water verwarmd.

2. Zonne-energie

De zon is een onuitputtelijke energiebron en wordt gebruikt voor diverse systemen, zoals:

Zonneboiler met collectoren

Een zonneboiler slaat warm water op, dat is gerealiseerd door de collectoren op het dak. Vanuit deze voorraad stroomt het warme water door naar de kraan en/of de douche.

Ook is een combinatie met een warmtepomp mogelijk, waarbij de pomp een deel van de warmwatervoorziening op zich neemt. Zonnepanelen vormen tevens een mooie aanvulling, waarmee de elektriciteit behoefte op een duurzame manier wordt vervuld.

 

3. Infrarood warmtepanelen

Ook kan men kiezen voor infrarood warmtepanelen. Deze panelen maken gebruik van infraroodstraling, die alle objecten (en personen) in de directe omgeving verwarmen, waarna de warmte wordt afgegeven aan de lucht in de betreffende ruimte. Deze oplossing is enkel interessant in zeer goed geïsoleerde woningen en wordt meestal toegepast als bijverwarming of het verwarmen van weinig gebruikte ruimtes, zoals badkamers. Het maken van warm tapwater is een belangrijk aandachtspunt. Dit kan niet met infrarood panelen en je hebt daarom naast infrarood verwarming een ander apparaat nodig. Bovendien zijn de gebruikskosten hoog ondanks de relatief lage investering.

Goede isolatie is cruciaal

All-electric’ oplossingen leveren altijd warmte op lage temperatuur. Dit betekent dat het altijd nodig is om de panden zeer goed te isoleren voordat een ‘All-electric’ oplossing toegepast kan worden. Een label B is het minimale, een label A of A+ is beter.

  • Isolatie van muren, vloeren, daken en gevels
  • Dubbel HR++ of trippel glaswerk in alle ramen
Overweeg om gebruik te maken van natuurlijke of gerecyclede materialen voor de isolatie. Biobased isolatie realiseert een luchtdicht maar dampopen gebouw, dat blijft ademen. Op die manier wordt een gezonde leefomgeving gerealiseerd.  

Een ‘all-electric’ oplossing is alleen CO2-neutraal als de elektriciteit zelf duurzaam wordt opgewekt (bijvoorbeeld met zonnepanelen) of als er gebruik wordt gemaakt van groene stroom.

Gevolgen en toekomstbeeld

All-electric is niet ondenkbaar en een goed concept - zeker met oog op de toekomst. Maar minder gasverbruik resulteert wél in een grotere vraag naar elektriciteit. Het bestaande elektriciteitsnetwerk is momenteel niet zwaar genoeg om alle Nederlandse huishoudens in een all-electric behoefte te voorzien.

 

Worden onze woningen op den duur allemaal all-electric?

Er zijn meerdere wegen die naar CO2-neutraal leiden. Er geen gouden recept voor een aardgasvrije woning. De warmtepomp is momenteel wel de meeste efficiënte manier van elektrisch verwarmen maar vraagt soms – zeker in het geval van oude woningen – een (te) hoge investering.
 
Het meest waarschijnlijke is dan ook dat er andere infrastructuren worden geïmplementeerd om woningen te verwarmen. Denk bijvoorbeeld aan het elektrisch verwarmen met de aanwezige of het gebruik van groen biogas of waterstof.

 

De infrastructuren van de toekomst

Alle gemeenten in Nederland bereiden zich voor op de warmtevoorziening van de toekomst en dienen uiterlijk in 2021 concrete plannen te hebben op wijkniveau. Dit zijn naast all-electric mogelijke infrastructuren van de toekomst:

 

Stadsverwarming met restwarmte uit warmtenetten en biomassa

In de huidige situatie verwarmt restwarmte -afkomstig uit diverse warmtenetten en biomassa- complete wijken. Dit wordt ook wel stadsverwarming genoemd. Deze restwarmte is afkomstig van onder andere elektriciteitscentrales, industrie, datacenters, landbouw of afvalverbranding. Een pand met stadsverwarming heeft geen cv-ketel en is aangesloten op netwerk van waterleidingen. Hierdoor heeft het geen extra energievoorziening nodig.

 

Duurzaam gas uit waterstof

Aardgas wordt vervangen door duurzaam, vernieuwbaar gas zoals waterstof. Echter is de overgang naar waterstof gaat is een stuk groter. Niet alle bestaande leidingen zijn geschikt voor waterstofgas. Daarnaast is het onduidelijk of er voldoende groene waterstof beschikbaar is voor alle woningen in Nederland en weten wij (nog) niet waarover een woning moet beschikken om gebruik te maken van waterstof. Het lijkt een ideale duurzame vervanger, maar of waterstof in Nederland werkelijk toekomst heeft, is nog onduidelijk.

 

Hybride verwarmen

Een goed alternatief voor all-electric is om woningen hybride te verwarmen, waarbij men geleidelijk afscheid neemt van fossiel aardgas met systemen die op den duur volledig elektrisch kunnen draaien. Dan moet de woning natuurlijk wel geschikt zijn voor de maatregel: bij een renovatieproject moet je dan denken aan het opwaarderen van de isolatie en het geschikt maken van het elektriciteitsnetwerk. Onze stelling is om vooral goed te kijken naar de kwaliteit van het gasnetwerk dat er al ligt en niet te schromen om met verduurzaming aan de slag te gaan. CO2- en energiebesparingen realiseren voor bewoners kan morgen al!

Vraag persoonlijk advies aan voor uw project

Wilt u meer weten over de mogelijkheden van all-electric oplossingen voor uw bouwprojecten? Onze specialisten staan u graag te woord. Neem contact met ons op voor vrijblijvend advies

Vrijblijvend advies aanvragen Meer over de ATAG all-electric warmtepomp